Joodse begraafplaats in Eibergen krijgt gezicht

EIBERGEN - De geschiedenis van Joden in Eibergen mag niet worden vergeten. Daarom probeert Eibergenaar Bert Smeenk alles hierover vast te leggen voor de toekomst. Zo opent er komend weekend een tentoonstelling en is er een boek over de Joodse begraafplaats in het dorp.

Smeenk verzamelde informatie over alle 52 Joodse graven in Eibergen. Samen met onder meer een professionele fotograaf en iemand die de Hebreeuwse teksten op de stenen voor hem heeft vertaald, documenteert hij alles. 

Joden weg uit Eibergen
Vroeger woonden er verschillende Joodse gezinnen in het dorp, maar inmiddels zijn alle Joden weg uit Eibergen. Ze liggen begraven op de Joodse begraafplaats of zijn verhuisd, naar bijvoorbeeld Israël. Maar ook veel Eibergse Joden zijn in de oorlog vermoord. 

Smeenk is zelf niet Joods, maar vindt de geschiedenis ontzettend boeiend: 'Mijn vader nam mij vroeger mee naar de begraafplaats en vertelde veel verhalen over de Joden in het dorp. Ik vind het intrigerend en wil die verhalen opschrijven voor de toekomst', legt hij uit.

Oorlog
Voor zijn boek heeft de inwoner van Eibergen ook veel contact gehad met Bep Dormits. Deze 88-jarige Joodse woont inmiddels al jaren in Arnhem, maar groeide op in Eibergen.

Er woonde destijds veel familie van Dormits in het dorp. Maar in de oorlog kwamen eerst haar opa en oma om bij een bombardement en later werden haar vader en broertje omgebracht in het kamp in Sobibor. Bep bleef alleen achter met haar moeder. 

Smeenk wil niet alleen die oorlogsjaren belichten in zijn verhalen over de Joodse geschiedenis, maar ook de andere, soms 'kleine' dingen. 'Waar woonde mijn opa. Wat deed hij? Over de oorlog is al zoveel geschreven, ik wil iets kunnen toevoegen.'

Meer verhalen
Bep Dormits is blij met de naslagwerken van Smeenk: 'Ja dat is geweldig. Zo wordt het niet vergeten. Want het heeft allemaal een grote impact gehad op mijn leven.' En Smeenk is met zijn boek over de begraafplaats nog lang niet klaar. 'Nee ik hoop dat er nog veel meer verhalen volgen...'

Door: mediapartner Omroep Gelderland