Header image

Zwartschool in Borculo hersteld

BORCULO - Karakteristieke Zwartschool wordt in ere hersteld. Dankzij een mooie samenwerking van initiatiefnemers de Componist, Bouwbedrijf Homan en gemeente Berkelland

Zwartschool van de voorkant

De Zwartschool op de hoek Ruurloseweg/Grolse Steeg in Borculo, eigendom van de gemeente, is een prachtig oud schoolgebouw uit de jaren '50. Het pand staat al een tijdje leeg en wordt te koop aangeboden. Gemeente Berkelland voert sinds enige tijd gesprekken met diverse potentiële kopers. En dan dient er zich weer een nieuwe initiatiefnemer aan: Het Paramedisch Centrum de Componist die de Zwartschool wel wil  transformeren tot een praktijkruimte voor fysiotherapie. De gemeente ziet wel wat in het plan, want de Zwartschool met al haar cultuurhistorische waarden kan hierdoor behouden blijven. Borculo is straks een beeldbepalend gemeentelijk monument aan een belangrijke invalsweg rijker.

Transformatie, hergebruik, herstel en renovatie

Het college van Berkelland neemt een besluit om een bedrag van 60-duizend euro toe te kennen aan de Zwartschool. Het geld komt uit de bestemmingsreserve herstructurering voor de transformatie, hergebruik, herstel en renovatie. En ook op de provincie wordt een beroep gedaan - op basis van het Impulsplan Wonen - voor een bedrag van 122.500 euro. Daarnaast komt er een bestemmingsplanwijziging om de functie te veranderen. De initiatiefnemers van het Paramedisch Centrum de Componist zoeken zelf verder naar een oplossing om de rest van de financiering bij elkaar te krijgen. En die wordt gevonden in een samenwerking met Gerben en Maik Homan.

Historie Zwartschool

1932:
Opening van neutrale Landbouwschool en Landbouwhuishoudschool, voorzitter de heer A.H. Zwart. De plaatselijke afdeling van de Gelderse-Overijsselse Maatschappij van Landbouw had de bouw gestimuleerd. Naamgever was ook directeur van Coöperatieve Roomboterfabriek De Eendracht in Borculo.

1940 - 1945:
Ingenomen door een afdeling van de Hitlerjugend

Maart 1945  
Bij terugtrekken Duitse troepen wordt gebouw in brand gestoken

1950            
Nieuwbouw, staat op naam gemeentearchitect Ten Raa, maar vermoedelijk maakte de net aangestelde assistent Th.Scherjon de plannen. Bouwstijl: Klassieke Ned. bouwstijl na de WOII. Is verwant aan traditionele Delfse School-trant.   

1960            
Uitbreiding gebouw

1990-2005   
Radiomuseum

De verbouwing schiet al aardig op

Wie nu langs de Zwartschool aan de Ruurloseweg loopt en zijn ogen flink de kost geeft, ziet dat de verbouwing al aardig opschiet. Sinds begin vorig jaar is er gesloopt, verbouwd, verplaatst en geschilderd. Een opmerkelijk project dat binnen één jaar tot een mooi resultaat heeft geleid. We spreken Edwin Textor van de Componist en Maik Homan van Bouwbedrijf Homan over de aankoop en de transformatie van het schoolgebouw tot een fysiopraktijk.

Reden voor de zoektocht naar een geschikte ruimte
Fysiopraktijk de Componist groeide uit zijn jasje en de eigenaren waren op zoek zijn naar een geschikte ruimte.

Edwin Textor:
“We hebben eerst met aan aantal andere partijen geprobeerd om tot een gezamenlijk centrum te kunnen komen. Al gauw bleek het beter om het in eigen beheer te doen. De contacten met de gemeente waren van dien aard, dat deze bijdroeg aan het vinden van geschikte bouwgrond, dan wel een bestaand leegstand pand”.

“Ook zijn wij gaan samenwerken met een architect, Peter Davids, die ons begeleid heeft in onze zoektocht naar een geschikte locatie en tevens ook als gesprekspartner in de contacten met de gemeente Berkelland. De Zwartschool kwam zo in beeld. Een pand dat al op de nominatie stond om gesloopt te worden, maar dat toch een aantal kenmerkende aspecten had waardoor het op een lijst van gemeentelijke monumenten geplaatst kon worden.”

Gouden tip

Als blijkt dat het project voor de Componist financieel niet haalbaar is, komen zij via een bevriende relatie bij de neven Homan. Textor vervolgt: ” Voor ons was dit een gouden tip. De neven Homan waren onmiddellijk enthousiast en zagen kansen om er een mooi project van te maken. Zij hebben het pand aangekocht en in samenwerking met de gemeente de hindernissen genomen. Als huurder hebben wij met die zaken geen werk meer gehad. Samen hebben we voortdurend overlegd om het pand geheel naar onze wensen in te delen. Ik denk dat we daarin bijzonder goed zijn geslaagd.”

Kopen en restaureren

De neven Homan zijn enthousiast over het plan van de Componist. Maik Homan: ”Zij wilden het omvormen tot een praktijkruimte waarin zij hun fysiotherapie kunnen huisvesten. Omdat wij enige ervaring hebben met het restaureren van oude (monumentale) gebouwen waren wij geïnteresseerd om de voormalige Zwartschool te kopen en te restaureren. De samenwerking met gemeente Berkelland en Omgevingsdienst Achterhoek is erg goed. Vanaf het begin tot aan nu zijn we door hen gesteund en dat is erg belangrijk om tot een mooi resultaat te komen.”

Vier leden van het team componist

Team van de Componist, (vlnr) Edwin Textor, Ans Naphausen, Martin Textor en John Eekelder:  Edwin: “De buurt is blij met ons als nieuwe buren.”

De bouwwerkzaamheden schieten al aardig op. Er moet behoorlijk veel aan gebeuren. Textor:” De Zwartschool stond er erg vervallen bij. De daken waren verrot en deels ingestort. Vloeren en kozijnen waren verrot en overal lag erg veel rotzooi. Ook de gevels waren door de weersinvloeden erg slecht geworden. Als eerste zijn wij het hoge gebouw aan de achterzijde gaan slopen. Hierdoor ontstaat er ruimte voor parkeerplaatsen. Het perceel rondom het pand is opgeruimd. Dit was helemaal dichtgegroeid. In het pand is ook nog flink opgeruimd, containers vol met rotzooi dat door de vorige gebruikers is achtergelaten.”

Het torentje weer op zijn plek

Als er de dakpannen en dakbeschot verwijderd zijn en het pand aan de binnenzijde geheel is gestript, krijgen de partners een heel ander beeld van de Zwartschool. Er kwam weer licht binnen en het gebouw kon weer worden opgebouwd. De indeling wordt veranderd, de vloeren, het metselwerk en het dak wordt flink aangepakt. En het torentje weer op zijn plek.

Homan:
“Omdat het pand een andere functie krijgt, is ook de indeling veranderd, daarom zijn er wanden weggehaald en nieuw gemaakt. Metselwerk, kozijnen en andere onderdelen zijn waar mogelijk hersteld en anders vervangen. Nu zijn we bezig met de afbouw en rondom het pand gestart met de bestrating en tuin.”

Kapotte tegels en vensterbanken

Tijdens de bouw houden de neven Homan veel rekening met de bijzondere details in het oude gebouw.

Homan: “Omdat het pand in de jaren ’50 is gebouwd, was het niet geïsoleerd waardoor details soms iets afwijken ten opzichte van het origineel. Dit hebben wij zo goed mogelijk willen oplossen door goed te detailleren. Vanuit de monumentencommissie is ook meegekeken. Monumentale aspecten, zoals de openhaard in de directeurskamer, de schoolgang, de tegelvloeren en de kasten hebben we  in oude staat hersteld. En kapotte onderdelen, zoals tegels, vensterbanken, raamdorpels, gevelstenen, enzovoort. Wij zijn door het hele land gaan zoeken bij handelaars van oude bouwmaterialen.”

Eigenaren Maik (links) en Gerben Homan: Wij zijn door het hele land gaan zoeken bij handelaars van oude bouwmaterialen.”


Lege halOp dit moment wordt er nog hard gewerkt aan de afwerking: het plaatsen van de binnen- en buitendeuren, schilderen, installaties afmonteren, het interieur en de bestrating en beplanting rondom het pand.  Textor: “De oplevering is gepland begin april, onze verhuizing eind mei, en de officiële opening komt ergens in juni. Bij de verhuizing in mei nemen we tevens afscheid van Paramedisch Centrum “De Componist” en gaan we verder onder een nieuwe passende naam en gehele nieuwe bijpassende huisstijl.”

Op de vraag waarop de heren het meest trots zijn, antwoordt Homan: “Het torentje boven op het dak vinden wij speciaal, dit geeft het gebouw karakter.” Textor: ”Het mooiste is wel de niet-aflatende perfectie van de heren Homan om de traditionele kenmerken van het gebouw tot in de puntjes te herstellen en te bewaren. En trots op: de lange schoolgang met de oorspronkelijke tegelvloer en lambrisering, de hoge stalen kozijnen met daardoor een prachtige lichtinval. En niet te vergeten het kenmerkende torentje op het dak! Een prettige bijkomstigheid: ook de buurt is blij met ons als nieuwe buren.”



Ander nieuws